Lịch sử hình thành và phát triển của Ba Son

Tổng công ty Ba Son (Xí nghiệp liên hợp Ba Son) hiện nay, tên gọi trước đây là Nhà máy Ba Son hay Xưởng Ba Son từ xa xưa, chuyên đóng và sửa chữa các loại tàu quân sự, tàu vận tải và các phương tiện nổi khác. Ba Son có lịch sử lâu đời và truyền thống đấu tranh cách mạng vẻ vang; là một trong những cái nôi của giai cấp công nhân Việt Nam, nơi ra đời của tổ chức Công hội Ba Son (do người công nhân ưu tú Tôn Đức Thắng sáng lập cuối năm 1920) - đây là hình thức tổ chức sơ khai của Công đoàn Việt Nam; nơi chủ tịch Tôn Đức Thắng và nhiều đồng chí cán bộ cao cấp của Đảng, Nhà nước và Quân đội từng làm thợ và hoạt động cách mạng, là đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Trải qua nhiều đợt chuyển giao sau các biến động lịch sử, hôm nay Tổng công ty Ba Son đã phát triển công nghệ đóng tàu hiện đại, có khả năng sản xuất, hạ thủy thành công những tàu tên lửa tấn công nhanh, tàu pháo hiện đại để Quân chủng Hải quân làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo...

2. Arsenal de Saigon (Xưởng đóng tàu Sài Gòn) thời thực dân Pháp

Sau khi chiếm Sài Gòn - Gia Định, việc đầu tiên quân Pháp thực hiện tại Sài Gòn là khảo sát địa chất để xây dựng xưởng đóng và sửa chữa tàu lớn cùng với ụ chìm. Ngày 28/4/1863, Chính phủ Pháp chính thức lựa chọn khu vực xưởng thủy của chúa Nguyễn Ánh xưa, để xây dựng một xưởng đóng tàu hoàn chỉnh gồm: ụ tàu nhỏ, đốc nổi lớn, xưởng gạch ngói, xưởng nồi hơi, xưởng buồm dây, xưởng vỏ tàu, xưởng tời - mái chèo, xưởng gò - hàn, rèn - đúc, cần cẩu, máy công cụ,... Xưởng được mang tên Arsenal de Saigon - có nghĩa là Xưởng đóng tàu Sài Gòn hoặc Công xưởng hải quân Sài Gòn, nhân dân ta quen gọi là Xưởng Ba Son - từ đây đã thành hình với những công cụ và hoạt động công nghiệp lần đầu xuất hiện ở Việt Nam.

Hình ảnh Ụ lớn 10.000 tấn của Ba Son

Với Ụ lớn này, Ba Son đã thật sự trở thành một xưởng đóng tàu lớn, hiện đại, được tiếp cận với những thành tựu khoa học kỹ thuật mới của châu Âu: sử dụng nước máy, máy hơi nước, điện... trong sản xuất. Nhờ đó, những thế hệ công nhân công nghiệp người Việt Nam đầu tiên đã hình thành từ đây. Những người thợ đóng thuyền Việt Nam đã đi từ những kỹ thuật cổ truyền: mộc, rèn, sơn,... đến làm quen với các kỹ thuật mới: điện, tiện, nguội, phay, bào, hàn, lắp ráp động cơ, máy móc... công nhân kỹ thuật của Ba Son được đào tạo từ trường dạy nghề riêng, thợ chính đào tạo thợ phụ,… người thợ Ba Son ngày một chuyên nghiệp, lành nghề hơn, được đào tạo bài bản hơn, việc truyền nghề cho nhau không chỉ trong công xưởng mà cả trong gia đình, hình thành nên những thế hệ công nhân truyền đời. Và chính từ những mối quan hệ máu mủ ruột thịt ấy cùng với những mối quan hệ lân bang, xóm giềng, tình đồng nghiệp và cùng chung một tâm lý của những người dân mất nước, bị áp bức, bóc lột nặng nề,… đã tạo cho những người thợ Ba Son một tinh thần đoàn kết cộng đồng, tôn sư trọng đạo, tương thân tương hỗ, thương yêu đùm bọc lẫn nhau, và có phẩm chất chung của giai cấp công nhân Việt Nam. Đó cũng là cơ sở thúc đẩy mạnh mẽ phong trào đấu tranh của công nhân Ba Son với kẻ thù giai cấp, kẻ thù dân tộc, với thực dân và tay sai những năm đầu của thế kỷ 20. Mặc dầu bị kẻ thù dùng mọi thủ đoạn khủng bố, mua chuộc, chia rẽ, phải chịu nhiều mất mát hy sinh, song phong trào công nhân Ba Son vẫn luôn được duy trì và phát triển. Cùng với công nhân và nhân dân Sài Gòn - Gia Định, công nhân Ba Son luôn tỏ rõ tinh thần đấu tranh cách mạng, vì mục tiêu giải phóng dân tộc, độc lập, tự do cho Tổ quốc. Bằng nhiều hành động cụ thể, công nhân Ba Son đã làm dấy lên nhiều phong trào, nhiều cuộc đấu tranh đình công mạnh mẽ như các năm 1912, 1925, 1936, 1937, 1939… Mà đỉnh cao là cuộc đình công ngày 04/8/1925 dưới sự lãnh đạo của Công hội Ba Son do đồng chí Tôn Đức Thắng - Sau này là Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chỉ đạo để giam chân chiến hạm Michellet và chiến hạm khác, làm phá sản ý đồ đàn áp phong trào cách mạng của nhân dân Quảng Châu - Trung Quốc, cuộc đình công mang tính chính trị và ý nghĩa quốc tế sâu sắc.

Hình ảnh chiến hạm Michellet được sửa chữa tại Ba Son

Ngày 28/7/1941, Nhật cho quân đổ bộ lên Nam Kỳ; sau đó, cử một đơn vị hải quân hoàng gia Nhật đóng tại Xưởng Ba Son, trong khi các chỉ huy và nhân viên người Pháp vẫn quản lý điều hành. Đến ngày 09/3/1945, Nhật đảo chính hất cẳng Pháp, độc chiếm Đông Dương. Toàn xưởng Ba Son lúc này rơi vào tay Nhật, do một quan năm Nhật chỉ huy và một số sĩ quan giúp việc trông coi, quản lý. Ngày 12/6/1945, quân Đồng Minh cho 40 máy bay B26 oanh tạc vào Ba Son. Sau trận bom lớn này, xưởng đóng tàu Ba Son bị thiệt hại về cơ sở vật chất, hư hỏng nhiều máy móc thiết bị và ngừng hoạt động hoàn toàn. Đến ngày 25/8/1945, khi lệnh Tổng khởi nghĩa của Ủy ban khởi nghĩa Sài Gòn - Chợ Lớn được phát ra, đội vũ trang dưới sự lãnh đạo của Chi bộ Ba Son thành công rực rỡ, giành lại quyền quản lý từ tay phát xít Nhật.

Tuy nhiên, đến ngày 23/9/1945, quân Pháp núp bóng quân Anh đã quay trở lại, tiến công Sài Gòn - Chợ Lớn. Trước tình hình đó, chi bộ Đảng Ba Son đã vừa tham gia chiến đấu, vừa tổ chức sơ tán con người, máy móc thiết bị ra vùng ngoại ô để xây dựng công binh xưởng sản xuất vũ khí phục vụ kháng chiến. Giai đoạn từ 1945 -1954, xưởng Ba Son quay lại thuộc quyền quản lý của Pháp. Và, công nhân Ba Son vẫn tiếp tục vừa lao động vừa chiến đấu bằng nhiều hình thức khác nhau như: đình công, biểu tình, phá hoại tàu chiến địch, lấy vật tư, thiết bị quân sự chuyển ra căn cứ cách mạng,…

3. Xưởng Ba Son trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước

Sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết, nhiều thợ thuyền Ba Son, những người công nhân ưu tú đã có nhiều đóng góp cho ngành Quân giới Nam bộ lên đường tập kết theo lệnh của tổ chức. Các chiến sỹ vốn là công nhân Ba Son đã được bố trí công tác tại các cơ sở đóng và sửa chữa tàu thuyền ở Hải Phòng và vùng Duyên hải Đông Bắc; một số được bố trí ở những cơ sở công nghiệp khác hoặc ở các đơn vị, cơ quan quân - dân - chính - Đảng. Góp phần xây dựng cơ sở vật chất của chủ nghĩa xã hội trên miền Bắc.

Giai đoạn từ 1954-1965, hoạt động của xưởng Ba Son dần chững lại trong bối cảnh thoi thóp của tàn quân Pháp, sau giai đoạn bị Pháp huy động tối đa khả năng sửa chữa, bảo trì lực lượng tàu thuyền để chuyển quân vào Nam theo Hiệp định. Tuy nhiên, công nhân Ba Son vẫn tích cực xuống đường tham gia các cuộc mít tinh, biểu tình đòi hòa bình, dân sinh, dân chủ,…

Từ tháng 7/1956 đến tháng 4/1975, Ba Son từ tay thực dân Pháp lại chuyển qua tay Mỹ và Chính quyền Ngô Đình Diệm - tập đoàn thân Mỹ (Lễ bàn giao chính thức Ba Son được thực hiện ngày 14/9/1956); xưởng Ba Son đổi tên thành Hải quân công xưởng. Nơi đây trở thành cơ sở chính của hệ thống trạm, xưởng sửa chữa của Hải quân chính quyền Sài Gòn. Giai đoạn này, mặc dù phong trào công nhân ở Nam bộ nói chung và ở Ba Son nói riêng bị đàn áp khốc liệt nhưng những người thợ Ba Son dưới sự lãnh đạo của Đảng và của Nghiệp đoàn Ba Son vẫn không chùn bước, luôn tìm cách phá hoại tàu chiến, trang thiết bị của Hải quân ngụy; kéo dài thời gian sửa chữa tại xưởng, gây ảnh hưởng lớn đến các kế hoạch quân sự của địch, cũng như chuyển nhiều vũ khí, khí tài từ kho dự trữ cho cách mạng khi có cơ hội. Bằng những hành động đấu tranh âm thầm, lặng lẽ, có hiệu quả, những người thợ Hải quân công xưởng Ba Son đã góp phần nhỏ bé của mình để hạn chế kẻ địch sử dụng các phương tiện tàu thuyền phục vụ cho mục đích quân sự của chúng.

Vào ngày 30/4/1975 lịch sử, trên đường tiến công vào nội đô Sài Gòn, Sư đoàn 7 thuộc Quân đoàn 4 đã giải phóng Hải quân công xưởng lúc 10 giờ 30 phút sáng. Bằng sự nhạy bén và tinh thần giác ngộ cách mạng cao của mình, những người công nhân Ba Son đã lập thành các tổ, đội, có mặt kịp thời để ngăn cản kẻ địch tẩu tán công cụ chủ lực của nhà máy ra nước ngoài, bảo vệ nguyên vẹn cơ sở vật chất, trang thiết bị và rất tàu thuyền, phương tiện nổi đang sửa chữa nơi đây (các tàu chiến thu giữ được này sau đó được Hải quân nhân dân Việt Nam khai thác, sử dụng, đóng góp rất lớn vào công cuộc bảo vệ biển đảo, chủ quyền đất nước và làm nghĩa vụ quốc tế đến tận ngày nay).

Vào 10 giờ sáng ngày 01/5/1975, Bộ phận tiền phương của lực lượng tiếp quản Ba Son do Thiếu tá Nguyễn Ngọc Chương phụ trách đã triển khai tiếp quản Ba Son. Sau khi lực lượng cách mạng tiếp quản nhà máy, tấm biển tên “Hải quân công xưởng” được thay bằng “Xưởng Ba Son” thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân Nhân dân Việt Nam. Nhiệm vụ trọng tâm của Ba Son lúc này là sửa chữa, đóng mới tàu thuyền; đảm bảo sức chiến đấu cho Quân chủng Hải quân, vừa làm nhiệm vụ xây dựng kinh tế. Những người cán bộ, công nhân, chiến sỹ Ba Son đã khẩn trương sửa chữa một số tàu như: HQ501, HQ503,… phục vụ kịp thời lực lượng hải quân của ta hoàn thành nhiệm vụ giải phóng các đảo Hòn Khoai, Phú Quốc, Nam Du, Thổ Chu và một số đảo khác bị quân Pôn-pốt - Iêng-xa-ri chiếm giữ. Đến tháng 6/1975, đồng chí Nguyễn Thanh Ba, nguyên Giám đốc nhà máy đóng tàu Bạch Đằng (đ/c nguyên là công nhân Ba Son, tập kết ra Bắc năm 1954) được Chính phủ điều động sang quân đội và được bổ nhiệm làm Giám đốc xưởng Ba Son, đồng thời Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân cũng kiện toàn các vị trí chủ chốt còn lại. Từ đây, đánh dấu một chặng đường phát triển mới của Ba Son: vừa làm nhiệm vụ đảm bảo kỹ thuật, phục vụ quốc phòng - an ninh, vừa tham gia làm nhiệm vụ phát triển kinh tế.

4. Ba Son từ khi đất nước hoàn toàn thống nhất

Từ sau 30/4/1975 CB, CN Ba Son luôn hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, đã sửa chữa và đóng mới tàu cùng các phương tiện nổi, đảm bảo cho quân chủng Hải quân, Cảnh sát biển hoạt động, góp phần bảo vệ vững chắc các hải đảo, thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế biển giàu tài nguyên của Tổ quốc. Trong đó, nhiều nhiệm vụ quân sự đặc biệt quan trọng như: sửa chữa tàu thuyền phục vụ chiến dịch Tây Nam cuối năm 1978 đầu năm 1979, tổ chức 13 đoàn sửa chữa cơ động, trực tiếp phục vụ trên các tàu của Hạm đội 171 đánh địch tại vùng biển Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế; sửa chữa tàu cho các đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu tại vùng biển Đông Bắc. Năm 1979, Ba Son đã đóng thành công tàu tuần tiễu TP.01 - tàu pháo đầu tiên của Hải quân Việt Nam được đóng hoàn toàn bằng công nghệ trong nước, khẳng định bước tiến mới về trình độ công nghệ đóng tàu chiến đấu và khả năng tổ chức, điều hành sản xuất của đơn vị.

Từ năm 1980, Ba Son bắt đầu nhận và sửa chữa tàu quân sự của Liên Xô theo thỏa thuận giữa Bộ Quốc phòng và phía bạn. Cũng trong giai đoạn từ 1981-1988, theo yêu cầu của quân đội cách mạng Cam-pu-chia và thực hiện nhiệm vụ của Quân chủng giao, Ba Son đã đóng mới 08 tàu 135CV trở xuống giúp Cam-pu-chia. Đặc biệt, năm 1988, Ba Son đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đảm bảo kỹ thuật cho các đơn vị chiến đấu bảo vệ chủ quyền quần đảo Trường Sa. Sau đó là cử cán bộ, công nhân làm việc từ Cam Ranh đến Vũng Tàu và sang Cam-pu-chia để đảm bảo kỹ thuật trong chiến dịch CV89, và tiếp đó phục vụ cho sự nghiệp thăm dò, khai thác dầu khí trên vùng biển, quần đảo và thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.

Ngày 26/01/1983, Lễ bàn giao đốc nổi 8.500 tấn (PD-68) được tổ chức tại Xưởng Ba Son. Đồng chí Nguyễn Thanh Ba, Giám đốc Xưởng Ba Son ký tiếp nhận, đồng chí Trung tá Đinh Gia Cấp, Phó giám đốc Xưởng Ba Son, kiêm chỉ huy trưởng đốc nổi. Sau đó, nhóm cán bộ huấn luyện của Liên Xô bắt đầu hướng dẫn cán bộ, công nhân Xưởng Ba Son sử dụng, vận hành khai thác đốc. Ngày 27/6/1983, Đốc 8.500 tấn chính thức đi vào hoạt động. Ba Son từ đây được nâng cấp, mở rộng năng lực đóng và sửa tàu, đặc biệt là các gam tàu của Liên Xô, CHDC Đức,..

Hình ảnh Đốc nổi 8.500 tấn của Xưởng Ba Son

Ngày 03/4/1989, Bộ Quốc phòng ban hành Quyết định số 71/QĐ-QP chuyển xưởng Ba Son trực thuộc Cục Kỹ thuật Quân chủng Hải quân thành Nhà máy Ba Son trực thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân.

Hình ảnh XNLH Ba Son tại số 2 Tôn Đức Thắng

Ngày 22/7/1991, Bộ Quốc phòng ban hành Quyết định số 289/QP thành lập Xí nghiệp Liên hợp sửa chữa và đóng tàu Ba Son trực thuộc Bộ Quốc phòng trên cơ sở Nhà máy Ba Son thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân và các đơn vị sản xuất khác có quan hệ về công nghệ. Ngày 19/8/1993, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 414/TTg về việc thành lập lại Xí nghiệp Liên hợp Ba Son thuộc Bộ Quốc phòng.

Ngày 12/8/1993, Nhân dịp kỷ niệm lần thứ 105 ngày sinh Chủ tịch Tôn Đức Thắng, Bộ Văn hóa - Thông tin nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam ban hành Quyết định số 1034/QĐ/BT cấp Bằng chứng nhận di tích Lịch sử - Văn hóa cho địa điểm lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng tại Xí nghiệp Liên hợp Ba Son.

Ngày 31/10/1994, XNLH Ba Son đã đóng và hạ thủy thành công tàu pháo TP.01M, có cải tiến một số hệ thống, chi tiết so với tàu TP.01 trước đó. Tiếp đó, các năm 1995-1996, XNLH Ba Son liên tiếp bàn giao 04 tàu vận tải quân sự 450T, 01 tàu 350T cho Quân chủng Hải quân.

Ngày 07/10/1997, Trung tướng Phạm Văn Trà - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ký Quyết định số 1308/QĐQP cho Xí nghiệp Liên hợp Ba Son được lấy ngày 04/8/1925 làm ngày truyền thống của đơn vị.

Ngày 30/12/1999, Thi hành Quyết định số 1697/1999/QĐ-BQP ngày 8/10/1999 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu tổ chức Lễ bàn giao nguyên trạng Xí nghiệp Liên hợp Ba Son thuộc Bộ Quốc phòng về trực thuộc Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng.

Ngày 12/10/2001, XNLH Ba Son tổ chức bàn giao tàu hộ vệ tên lửa đầu tiên của Việt Nam gam tàu PS500 - phiên hiệu HQ381 cho Quân chủng Hải quân để đưa vào sử dụng, đây là loại tàu chiến đấu hiện đại của Hải quân nhân dân Việt Nam, được Ba Son thi công đóng mới theo Quyết định số 254/QĐ-QP ngày 12/3/1997 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, được khởi công ngày 10/4/1997, hạ thủy 24/6/1998, đi thử ngày 25/8/2000, nghiệm thu ngày 2/8/2001. Việc đóng tàu PS 500 (A1) là một nỗ lực và thành công lớn của đội ngũ cán bộ kỹ thuật và công nhân của Xí nghiệp Liên hợp, là sự phối kết hợp có hiệu quả của nhiều ngành kỹ thuật của Bộ Quốc phòng và của các quân binh chủng trong Quân đội nhân dân Việt Nam.

Hình ảnh Tàu HQ381 nghiệm thu phóng tên lửa trên biển - 2000

Ngày 15/8/2009, Bộ Bộ Quốc phòng ban hành Quyết định số 2735/QĐ-BQP chuyển Xí nghiệp liên hợp Ba Son thành Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên hoạt động theo hình thức công ty mẹ - công ty con, cụ thể như sau:

      1. Tên gọi đầy đủ: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Ba Son.

      2. Tên viết tắt: Công ty Ba Son.

      3. Tên giao dịch bằng tiếng Anh: Ba Son One member Limited Liability Company.

      4. Tên viết tắt bằng tiếng Anh: Ba Son Company;

     5. Trụ sở đặt tại: Số 2, Đường Tôn Đức Thắng, Phường Bến Nghé, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh; Điện thoại: 08.38297730; Fax: 08.38297744;

Đồng thời quyết định xác định rõ: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Ba Son là doanh nghiệp quốc phòng, an ninh thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng; Cơ cấu tổ chức của Công ty mẹ - Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Ba Son; Công ty mẹ có các công ty con, công ty cổ phần và công ty liên kết.

Tiếp đó, ngày 24/8/2009, Bộ Quốc phòng ban hành Quyết định số 2826/QĐ-BQP về việc điều chuyển Nhà máy X51 thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng về trực thuộc Xí nghiệp Liên hợp Ba Son, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng; Nhà máy X51 là đơn vị tương đương cấp trung đoàn, thực hiện nhiệm vụ đóng mới và bảo đảm kỹ thuật tàu quân sự khu vực miền Nam và Xí nghiệp Liên hợp Ba Son được mang ký hiệu quân sự là Z198.

Ngày 28/5/2010, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Minh Triết ký Quyết định số 732/QĐ-CTN, phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho Xí nghiệp Liên hợp Ba Son, vì "Đã có thành tích đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu từ năm 2000 đến năm 2009, góp phần vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc". Ngày 04/8/2010, Xí nghiệp Liên hợp Ba Son tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 85 năm ngày truyền thống (4/8/1925 - 4/8/2010), đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và ra mắt Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Ba Son.

Ngày 13/3/2013, XNLH Ba Son hạ thủy tàu tên lửa M1, phát biểu tại buổi lễ hạ thủy tàu M1, Thượng tướng Trương Quang Khánh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đã biểu dương cán bộ, công nhân viên của Xí nghiệp Liên hợp Ba Son đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đóng thành công tàu tên lửa Molniya và nhấn mạnh việc đóng thành công tàu M1 là một sự kiện đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của ngành công nghiệp quốc phòng Việt Nam nói chung, ngành đóng tàu quân đội nói riêng, Việt Nam hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ, kỹ thuật đóng tàu quân sự hiện đại. Đồng chí Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cũng yêu cầu Xí nghiệp Liên hợp Ba Son, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng cần tập trung ưu tiên bố trí các phương tiện, nhân lực có trình độ cao để hoàn thành đóng các tàu tên lửa còn lại theo đúng thời hạn, bảo đảm chất lượng, an toàn tuyệt đối.

Ngày 05/6/2013, Bộ Quốc phòng ban hành Quyết định số 1931/QĐ-BQP về việc tổ chức lại Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Ba Son thành Tổng công ty Ba Son hoạt động theo hình thức công ty mẹ - công ty con. Cụ thể như sau:

       1. Tên tiếng Việt: Tổng công ty Ba Son.

       2. Loại hình doanh nghiệp: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên

      3. Tên giao dịch bằng tiếng Anh: Ba Son Corporation.

      4. Trụ sở đặt tại: Số 2, Đường Tôn Đức Thắng, Phường Bến Nghé, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh; Điện thoại: 08.38297730; Fax: 08.38297744;

      5. Vốn Điều lệ: 850.000.000.000 đồng (tám trăm năm mươi tỷ đồng).

Đồng thời quyết định xác định rõ: các ngành nghề được phép sản xuất kinh doanh; Công ty mẹ có các công ty con, công ty cổ phần và công ty liên kết.

Ngoài nhiệm vụ chính là đóng và sửa chữa tàu chiến, đảm bảo kỹ thuật cho lực lượng tàu của Quân chủng Hải Quân, Cảnh sát biển hoạt động, Ba Son đã không ngừng phát triển đóng và sửa chữa các loại tàu vận tải biển đáp ứng yêu cầu của khách hàng kinh tế trong và ngoài nước. Mở rộng thị trường sang nhiều nước như: Nga, Ucraina, Đan Mạch, Thụy sĩ, Tây Đức, Hà Lan, Hy Lạp, Singapore, Malaysia, Thái Lan, Lào, Campuchia... và hàng chục công ty vận tải trong nước, ngành dầu khí Việt Nam. Tổng công ty đã sửa chữa hàng trăm lượt tàu quốc tế thu về nhiều ngoại tệ cho đất nước, đã sửa chữa tại nhà máy các loại tàu hơn 30.000 tấn và sửa chữa ngoài khơi các loại tàu hơn 150.000 tấn.

Ngày 29/5/2015, Bộ Quốc phòng phê duyệt Dự án Di chuyển và đầu tư xây dựng Nhà máy Đóng tàu Ba Son mới tại Khu công nghiệp Phú Mỹ I, thị trấn Phú Mỹ, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu. Với quy hoạch và phát triển Tổng công ty Ba Son thành một trung tâm đóng tàu hiện đại, sản xuất kinh doanh, dịch vụ đa ngành.

Từ Quý III/2016, Tổng công ty Ba Son bắt đầu thực hiện di chuyển về Khu chuyển tiếp Nhà máy mới. Đến ngày 05/10/2016, Tổng công ty Ba Son chính thức làm Lễ thượng cờ, đánh dấu một chặng đường phát triển mới của mình.

Hình ảnh Lễ thượng cờ của Tổng công ty Ba Son tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu

Ngày 14/9/2020, Nhà máy đóng tàu Ba Son mới cơ bản hoàn thành các hạng mục và đưa vào khai thác, sử dụng gồm: Cầu tàu số 2 (dài 280m, rộng 40m) có thể neo đậu tàu đến 150.000 tấn; cầu tàu số 3 (dài 130m, rộng 14m) có thể neo đậu tàu đến 3.000 tấn; sàn nâng (dài 142m, rộng 22m), có thể nâng hạ tàu có trọng tải đến 4.500 tấn; công trình kết nối ra đốc nổi 8.500 tấn và hệ thống kè bảo vệ bờ có tổng chiều dài 730m; khu gia công vỏ tàu; các xưởng: hạ liệu và gia công chế tạo panel, làm sạch và phun sơn, vũ khí - điện tử, cơ khí động cơ, mộc, ống; trang trí... Bên cạnh đó, công trình còn có khu nhà điều hành 9 tầng, nhà công vụ, nhà ăn ca; hệ thống cấp điện, nước, khí, thông tin, liên lạc, phòng cháy, chữa cháy; sân đường nội bộ; thu gom, xử lý nước thải, ...

Hình ảnh Lễ gắn biển Nhà máy đóng tàu Ba Son mới.

Hiện nay, Tổng công ty Ba Son có năng lực đóng mới các tàu mặt nước cho các lực lượng Hải quân, Cảnh Sát biển, Kiểm ngư với lượng giãn nước đến 4.500 tấn; đóng mới tàu bổ trợ, tàu chuyên dụng, tàu vận tải quân sự đến 10.000 DWT có độ giãn nước đến 4.500 tấn; sửa chữa tàu quân sự các loại đến 10.000 DWT, công suất 25 -30 chiếc/năm; sửa chữa tàu vận tải đến 150.000 DWT, công xuất 50 - 60 chiếc/năm; và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001 - 2015 do đăng kiểm ABS (Mỹ) cấp chứng nhận.       

Như vậy, trải qua hơn 150 năm xây dựng, phát triển, trong đó, hơn một thế kỷ thuộc quyền kiểm soát của các thế lực thực dân, đế quốc, Ba Son luôn đóng vai trò là cơ sở công nghiệp quân sự đặc biệt quan trọng. Và lá cờ đầu trong phong trào đấu tranh chống lại ách áp bức, giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp. Nhiều thế hệ công nhân Ba Son đã ngã xuống trong 2 cuộc kháng chiến thần kỳ của dân tộc. Hàng trăm công nhân Ba Son đã trở thành những cán bộ ưu tú của Đảng, Nhà nước, Quân đội như: Lý Chính Thắng, Đào Sơn Tây, Lê Văn Lương, Ngô Văn Năm, Nguyễn Đình Chính, Nguyễn Văn Nghi, Đoàn Văn Bơ, Võ Thành Công... mà tiêu biểu là Chủ tịch Tôn Đức Thắng.

NHỮNG PHẦN THƯỞNG CAO QUÝ:

       - Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân: năm 2010;

       - 03 Huân chương Quân công: Hạng Nhất, Nhì, Ba;

       - 06 Huân chương chiến công: Hạng Nhất, Nhì, Ba;

       - 03 Huân chương lao động: Hạng Nhất, Nhì, Ba;

       - 10 Huy chương về chất lượng sản phẩm: Vàng, Bạc, Đồng;

       - 76 Bằng lao động sáng tạo về phong trào sáng kiến;

       - Cúp vàng ISO, Cúp vàng Văn hóa doanh nghiệp, Cúp vàng “Thương hiệu và nhãn hiệu”;

       - 01 cá nhân được trao tặng danh hiệu Anh hùng lao động;

       - 03 cá nhân được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì;

NHỮNG ĐƯỜNG PHỐ CỦA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH MANG TÊN CÁC CÁN BỘ, CÔNG NHÂN XUẤT THÂN TỪ BA SON:

       1. Đường Tôn Đức Thắng - Quận 1;

       2. Đường Ngô Văn Năm - Quận 1;

       3. Đường Trần Đình Xu - Quận 1;

       4. Đường Lý Chính Thắng - Quận 3;

       5. Đường Đoàn Văn Bơ - Quận 4;

       6. Đường Nguyễn Thị Nhỏ - Quận 5 - Quận 11;

       7. Đường Nguyễn Đình Chính - Quận Phú Nhuận;

       8. Đường Nguyễn Văn Nghi - Quận Gò Vấp;

       9. Đường Nguyễn Bảo - Quận Gò Vấp;

       10. Đường Nguyễn Văn Lượng - Quận Gò Vấp;

       11. Đường Tống Văn Hên - Quận Tân Bình;

       12. Đường Phan Văn Năm - Quận Tân Phú;

       13. Đường Nguyễn Văn Dung - Quận Gò Vấp ;

       14. Đường Nguyễn Văn Công - Quận Gò Vấp.